Форум о прекрасном: Турции и всем, что с ней связано

Информация о пользователе

Привет, Гость! Войдите или зарегистрируйтесь.



Azərbaycan dili əlavə dərsləri - ikinci hissə

Сообщений 1 страница 50 из 434

1

Azərbaycan dili əlavə dərsləri - ikinci hissə

Вторая часть дополнительных занятий по азербайджанскому языку. Открываем новую тему, т.к. в первой части количество наших сообщений уж достигло 1000. Те домашние задания, которые остались непроверенными, будут выложены здесь.

Hamınıza yeni-yeni müvəffəqiyyətlər arzulayıram!

+1

2

Упражнение 17 (из самоучителя)

Seyidova написал(а):

Там дети смотрели на картины, познакомились с историей театра.

Orada uşaqlar şəkillərə baxdılar, teatrin tarixi ilə tanış oldular.

Слово şəkil переводится и как "картина", и как "фотография".

+1

3

Seyidova написал(а):

Sizin ekskursiyanız bu gün (sabah, bazar günü, bazar ertəsi, çərşənbə axşamı, çərşənbə günü, cümə axşamı, cümə günü, şənbə) harayadır? (Куда вы сегодня (завтра, дни недели...) идете на экскурсию? Досл. – Куда сегодня ваша экскурсия?) – Bu gün bizim ekskursiyamız stadionadır (respublika sarayınadır, meydanadır, mərkəzinə yanınadır, Tarixi muzeyədir).

Перевод правильный.
Hara(ya) - куда, в какое место.

Mərkəzin yanınadır.

+1

4

Seyidova написал(а):

Sən (o, onlar, biz) hansı gün dərnəyə gedirsən (gedir, gedirik) (sarayda rəqs edirsən (edir, edirik); ezamiyyətə\ekskursiyaya gedirsən (gedir, gedirik); pul dəyişirsən (dəyişir, dəyişirik); rus dilini öyrənirsən (öyrənir, öyrənirik); meşədə istirahət edirsən (istirahət  edir, edirik)? – Mən Bazar və Cümə (hər gün; Çərşənbə və Şənbə; nahar sonra) günləri dərnəyə (kinoya) gedirəm.

После обеда - nahardan sonra. Послелог sonra в значении "после" употребляется с исходным падежом.

Разменивать деньги - также pulu xırdalamaq.

+1

5

Hamınıza yeni-yeni müvəffəqiyyətlər arzulayıram!

Всем Вам желаю много-много успехов! (правильно?)

Отредактировано Seyidova (2009-10-23 22:20:17)

0

6

Seyidova написал(а):

Şənbə günü  sən (o, onlar) nə aldın (aldı) (nə öyrəndin- öyrəndi; kimlə oldun – oldu; kimlə danışdın – danışdı)? (Ты (он, они) в субботу что купил (купили) (учил – учили; с кем был – с кем были; с кем говорил - с кем говорили)? – Heç nə (ничего). (Təzə rəqs, qardaşımla).

С кем ты был? - Kimlə (kiminlə) idin?

+1

7

+1

8

Упражнение 17 (из самоучителя)

Seyidova написал(а):

Там встретились с актерами театра, с ними говорили постановщики. Мы тоже их послушали.

Orada teatrın aktyorları ilə rastlaşdıq, tamaşaçılar onlarla ilə danışırdılar. Biz də onlara qulaq asdıq.

Tamaşaçı - зритель.

Постановщик - tamaşaya qoyan / səhnəyə qoyan rejissor.

+1

9

Упражнение 19.

Seyidova написал(а):

Yaxşıdır ki, mən səni rastlaşmışam

Хорошо, что я тебя встретил.

- səninlə rastlaşmışam / rastlaşdım.

- sənə rastlamışam / rastladım.

+1

10

Olga Maximenko написал(а):

Хорошо, что я тебя встретил.

- səninlə rastlaşmışam / rastlaşdım.

- sənə rastlamışam / rastladım.

Səninlə еще пойму (с тобой), а sənə? Sənə rastlamışam - устойчивое выражение?

0

11

- səninlə rastlaşmışam / rastlaşdım - встретился с тобой.

- sənə rastlamışam / rastladım - встретил тебя.

По смыслу обе фразы идентичны. Просто глагол rastlamaq употребляется с дательным падежом, а rastlaşmaq - с послелогом ilə.

+1

12

Olga Maximenko написал(а):

По смыслу обе фразы идентичны. Просто глагол rastlamaq употребляется с дательным падежом, а rastlaşmaq - с послелогом ilə.

Теперь понятно, спасибо.

+1

13

Упр.9 (стр. 112)

1.
Bağışlayın, mənə teatra getmək üçün iki bilet lazımdır. – Извините, мне нужно 2 билета, чтобы пойти в театр.

Извините, мне нужно открыть окно (закрыть дверь). – Bağışlayın, mənə pəncərə açmaq (qapı bağlamaq) lazımdır.

Ему нужна книга, чтобы прочитать предложение. – Ona cümlə oxumaq üçün kitab lazımdır.

Нам нужно время, чтобы познакомиться с той частью города. – Bizə şəhərin o hissəsi ilə tanımaq üçün vaxt lazımdır.

С удовольствием – Məmnuniyyətlə.

+1

14

Упр.9 (стр. 112)

2. O gün biz şənliyə gecikdik və heç kim qapını açmadı. – В тот день мы опоздали на вечеринку и никто не открыл дверь.

В тот день он опоздал в театр. – O gün o, teatra gecikdi.

Вчера мы опоздали на лекцию. – Dünən biz mühazirəyə gecikdik.

В тот день ты опоздал на представление в Республиканском Дворце. – O gün sən, tamaşaya Respublika Sarayında gecikdin.

+1

15

Seyidova написал(а):

şəhərin o hissəsi ilə tanımaq...

- şəhərin o hissəsini tanımaq...

Глагол tanımaq требует винительного падежа (хотя на русский язык может переводиться как "ознакомиться с чем-то").

Тогда как глагол tanışmaq (знакомиться с кем-то) употребляется с послелогом ilə:

Bakılı bir qızla tanışmaq istəyirəm - хочу познакомиться с девушкой-бакинкой.

Синоним - tanış olmaq.

Sadə, mehriban və səmimi insanlarla tanış olmaq istəyirəm - хочу познакомиться с простыми, доброжелательными и искренними людьми.

+1

16

Seyidova написал(а):

Теперь понятно, спасибо.

Не за что ): Я должна была сразу объяснить это различие.
Просто сейчас сижу не за своим компьютером, и меня отсюда периодически "сгоняют" (

0

17

Seyidova написал(а):

tamaşaya Respublika Sarayında gecikdin.

Respublika Sarayında tamaşaya gecikdin.

Или: Respublika Sarayındaki tamaşaya gecikdin.

Дополнение (в нашем предложении - tamaşaya) должно "придвигаться" ближе к сказуемому.

0

18

Seyidova написал(а):

В тот день мы опоздали на вечеринку и никто не открыл дверь.

Как все строго... Закрытое мероприятие, однако.

0

19

Olga Maximenko написал(а):

- şəhərin o hissəsini tanımaq...

Уйдааа, не поверите! В тетради я именно так и написала! А когда печатала для форума, то взяла и поменяла!))

0

20

Olga Maximenko написал(а):

Respublika Sarayında tamaşaya gecikdin.

Или: Respublika Sarayındaki tamaşaya gecikdin.

Дополнение (в нашем предложении - tamaşaya) должно "придвигаться" ближе к сказуемому.

Это как тот пример что был, когда есть дополнение времени,то оно ставится вначале?

0

21

Olga Maximenko написал(а):

Sarayındaki

Что тут означает Sarayındaki?

0

22

Seyidova написал(а):

Это как тот пример что был, когда есть дополнение времени,то оно ставится вначале?

Обстоятельство времени.
Да ):

0

23

Seyidova написал(а):

Что тут означает Sarayındaki?

Я объясню это или завтра, или в понедельник.   

Respublika Sarayındaki konsert - концерт, который в Республиканском Дворце.

+1

24

Seyidova написал(а):

Bağışlayın, mənə qapı bağlamaq lazımdır.

- qapı bağlamaq.

Здесь нужно употреблять винительный оформленный падеж, потому что речь идет о конкретном предмете, который мы видим в данный момент (окно или дверь в комнате).

Закрыть окно - pəncərəni bağlamaq (аналогично).

+1

25

http://myazerbaijan.org/forum/lofiversi … /t550.html

Интересный материал по азербайджанским диалектам.
Оказывается, в Газахе говорят qapını qayırmaq (а не qapını bağlamaq).

0

26

Olga Maximenko написал(а):

Respublika Sarayındaki konsert - концерт, который в Республиканском Дворце.

Постепенно начинаю понимать))

0

27

Отредактировано Seyidova (2009-10-25 00:43:17)

+2

28

Seyidova написал(а):

Şora - Qoğal не знаю как это перевести, но моя свекровь привозила Гогал.

Не переводится. Или гогал, или шор-гогал.

Seyidova написал(а):

Вот как выглядит.

Спасибо, вкусно!!! )))):
Моей маме понравилось бы - она любит несладкую выпечку.

0

29

Но ведь şor - это творог. Если не ошибаюсь...

0

30

Знаете, внутри такой специфический вкус, я даже не могу передать словами что напоминает. Приправа, там с маслом вперемешку, но всё равно сухая начинка и соленая. На любителя. Что-то мы от темы отдалились)))

Отредактировано Seyidova (2009-10-25 01:19:44)

0

31

Seyidova написал(а):

Но ведь şor - это творог. Если не ошибаюсь...

А şoraba / şorabalar - соления . Может, şor - это соленый творог?

0

32

Olga Maximenko написал(а):

Может, şor - это соленый творог?

Скорее всего. Что-то наподобие брынзы.

0

33

Seyidova написал(а):

Что-то мы от темы отдалились)))

Приближаемся...

Seyidova написал(а):

Sən də dramteatr dərnəyidə olmamışsan.

Ты не был и в драмкружке тоже (упр. 19)

Sən dram dərnəyinyox idin.

Частица da/də (обозн. "тоже, также, и") ставится после того слова, к которому относится.

Например: Меня и там не было. - Mən orada da yox idim.

Sən də dram dərnəyində yox idin значило бы то, что "и тебя в драмкружке не было"

+1

34

Seyidova написал(а):

Salam, Rufat. Nə təhərsən (nətərsən); necəsən?

Rüfət.

+1

35

Seyidova написал(а):

Mən bu gün institutda olmamışam.

Mən bu gün institutda yox idim.

Seyidova написал(а):

Sən də kitabxanaya get. Sən Laləni görmüşsənmi?

Ты тоже иди в библиотеку. Послушай, ты видел Лалу? (упр. 19).

Послушай - bura bax (по-моему, есть такое выражение).

0

36

Olga Maximenko написал(а):

Послушай - bura bax (по-моему, есть такое выражение).

Да да, точно!

0

37

Упр.9 (стр. 112)

3. Mən nə qədər soruşdum, sən cavab vermədin. Yatırdın? – Xeyr. Mən sizinlə razı deyildim. – Я столько спрашивал, ты не ответил. Уснул? – Нет, я был с вами не согласен.

Я не понял вопрос. – Mən sualı başa düşmədim.

Ему не понравился наш вопрос. – Ona bizim sualımız xoşuma gəlmədi.

4. Sən nə bilirsən onun haqqında? – Heç nə. Ancaq mən onu sevirəm. – Что ты знаешь о нем? – Ничего, но я его люблю.

Что он знает об этом человеке. – O, nə bilir bu adamın haqqında?

Что ты ждешь от него? – Я жду ответ от него. - Sən ondan nə gözləyirsən? – Mən ondan cavab gözləyirəm.

5. Qutunu aç, bax qutuda nə var? – Heç nə. Boşdur. – Götür mənim şəylərini oraya qoy və bağla. – Открой коробку, посмотри что в ней. – Ничего. Пустая. Возьми мои вещи, посмотри и закрой.

Открой чемодан, посмотри, что в нем? – Ничего. Пустой. – Возьми вещи твоей тети и положи туда. – Çamadanı aç, bax çamadanda nə var?- Heç nə. Boşdur. – Sənin xalanın şeylərini götür və oraya qoy.

Открой комнату, посмотри, что там? – Ничего. Пустая. – Положи туда вещи Лалы и закрой. – Otağı aç, bax orada nə var? – Heç nə. Boşdur. – Oraya Lalənin şəyləri qoy və bağla.

6. Nəhayət, sən gəldin, gecikmədin. Biletini ver və teatrın bu hissəsinə keç. – Наконец, тф пришел, не опоздал. Дай билет и проходи в эту часть театра.

Наконец, он пришел, не опоздал. – Nəhayət, o gəldi, gecikmədi.

Наконец, мы пришли, не опоздали. – Nəhayət, biz gəldik, gecikmədik.

Давайте деньги и проходите в ту часть театра. – Pulu ver və teatrın o hissəsinə keçin.

7. Teksti oxumaq lazımdır. Sonra ona sualları verin. Heç nə unutmayın. Aşağı hissədə suallar var. Onlara düz cavab verin. – Нужно прочитать текст. Потом задать (ему) вопросы. Ничего не забудьте. В нижней части есть вопросы. Дайте на них (им-досл.) правильный ответ.

Отредактировано Seyidova (2009-10-26 00:39:01)

+1

38

Проспрягала глаголы в 3-х временах. Надеюсь, правильно=)

Yatmaq – спать
Mən yatıram yatdım yatmışam
Sən yatırsan yatdın yatmışsan (yatıbsan)
O yatır yatdı yatmışdır (yatıbdır)
Biz yatırıq yatdıq yatmışıq
Siz yatırsınız yatdınız yatmışsınız (yatıbsınız)
Onlar yatırlar yatdılar yatmışlar (yatıblar)

Gözləmək – ждать
Mən gözləyirəm gözlədim gözləmişəm
Sən gözləyirsən gözlədin gözləmişsən (gözləyibsən)
O gözləyir gözlədi gözləmişdir (gözləyibdir)
Biz gözləyirik gözlədik gözləmişik
Siz gözləyirsiniz gözlədiniz gözləmişsiniz (gözləyibsiniz)
Onlar gözləyirlər gözlədilər gözləmişlər (gözləyiblər)

Sevmək – любить
Mən sevirəm sevdim sevmişəm
Sən sevirsən sevdin sevmişsən (sevibsən)
O sevir sevdi sevmişdir (sevibdir)
Biz sevirik sevdik sevmişik
Siz sevirsiniz sevdiniz sevmişsiniz (sevibsiniz)
Onlar sevirlər sevdilər sevmişlər (seviblər)

Başa düşmək – понимать
Mən başa düşürəm başa düşdüm başa düşmüşəm
Sən başa düşürsən başa düşdün başa düşmüşsən (düşübsən)
O başa düşür başa düşdü başa düşmüşdür (düşübdür)
Biz başa düşürük başa düşdük başa düşmüşük
Siz başa düşürsünüz başa düşdünüz başa düşmüşsünüz (düşübsünüz)
Onlar başa düşürlər başa düşdülər başa düşmüşlər (düşüblər)


Xoşa gəlmək
– нравиться
Mənim xoşuma gəlir
Sənin xoşuna gəlir
Onun xoşuna gəlir
Bizim xoşumuza gəlir
Sizin xoşunuza gəlir
Onların xoşuna gəlir
Прошедшее время не стала спрягать, так как глагол gəlir относится к подлежащему и может иметь разное окончание.

Soruşmaq - спрашивать
Mən soruşuram soruşdum soruşmuşam
Sən soruşursan soruşdun soruşmuşsan (soruşubsan)
O soruşur soruşdu soruşmuşdur (soruşubdur)
Biz soruşuruq soruşduq soruşmuşuq
Siz soruşursunuz soruşdunuz soruşmuşsunuz (soruşubsunuz)
Onlar soruşurlar soruşdular soruşmuşlar

Unutmaq – забывать
Mən unuturam unutdum unutmuşam
Sən unutursan unutdun unutmuşsan (unutubsan)
O unutur unutdu unutmuşdur (unutubdur)
Biz unuturuq  unutduq unutmuşuq
Siz unutursunuz unutdunuz unutmuşsunuz (unutubsunuz)
Onlar unuturlar unutdular unutmuşlar (unutublar)

Razı olmaq – соглашаться
Mən razı oluram razı oldum razı olmuşam
Sən razı olursan razı oldun razı olmuşsan (olubsan)
O razı olur razı oldu razı olmuşdur (olubdur)
Biz razı oluruq razı olduq razı olmuşuq
Siz razı olursunuz razı oldunuz razı olmuşsunuz (olubsunuz)
Onlar razı olurlar razı oldular razı olmuşlar (olublar)

Gecikmək – опаздывать
Mən gecikirəm gecikdim gecikmişəm
Sən gecikirsən gecikdin gecikmişsən (gecikibsən)
O gecikir gecikdi gecikmişdir (gecikibdir)
Biz gecikirik gecikdik gecikmişik
Siz gecikirsiniz gecikdiniz gecikmişsiniz (gecikibsiniz)
Onlar gecikirlər gecikdilər gecikmişlər (gecikiblər)

+1

39

Seyidova написал(а):

Xoşa gəlmək – нравиться
Mənim xoşuma gəlir
Sənin xoşuna gəlir
Onun xoşuna gəlir
Bizim xoşumuza gəlir
Sizin xoşunuza gəlir
Onların xoşuna gəlir
Прошедшее время не стала спрягать, так как глагол gəlir относится к подлежащему и может иметь разное окончание.

Мне понравилось - mənim xoşuma gəldi, тебе понравилось - sənin xoşuna gəldi, ему понравилось - onun xoşuna gəldi,
нам понравилось - bizim xoşumuza gəldi, вам понравилось - bizim xoşunuza gəldi, им понравилось - onların xoşuna gəldi.

Ты мне нравишься - sən mənim xoşuma gəlirsən (или просто xoşuma gəlirsən).
Ты нам понравился - sən bizim xoşumuza gəldin.
Вы нам понравились - siz bizim xoşumuza gəldiniz.
Он вам понравился? - O sizin xoşunuza gəldi / gəldimi?
Я ему не нравлюсь - mən onun xoşuna gəlmirəm.
Мы им не понравились - biz onların xoşuna gəlmədik.

+1

40

Olga Maximenko написал(а):

Ты мне нравишься - sən mənim xoşuma gəlirsən

Варианты (на всякий случай):

- səni xoşlayıram
- mənim səndən xoşum gəlir

+1

41

Seyidova написал(а):

Unutmaq – забывать
Mən unuturam unutdum unutmuşam
Sən unutursan unutdun unutmuşsan (unutubsan)
O unutur unutdu unutmuşdur (unutubdur)
Biz unuturuq  unutduq unutmuşuq
Siz unutursunuz unutdunuz unutmuşsunuz (unutubsunuz)
Onlar unuturlar unutdular unutmuşlar (unutublar)

unuduram
unudursan
unudur
unuduruq
unudursunuz
unudurlar

unudub, unudubsan, unudubsunuz.

+1

42

Если основа глагола заканчивается на глухую согласную t (это относится к основам, имеющим два и более слогов), то при спряжении (т.е. когда добавляется гласная)  t переходит в звонкую согласную d:
Yubatmaq (медлить, задерживать) – yubadır (он задерживает), yönəltmək (направлять, наводить) – yönəldir, qayıtmaq (возвращаться) – qayıdır, qorxutmaq (пугать) – qorxudur.

Но: bitmək (заканчиваться, завершаться) – bitir, itmək (пропадать, исчезать) – itir, çatmaq (достигать, добираться, хватать – о деньгах) – çatır.
Исключение: getmək – gedir, etmək – edir.

К отрицательной форме глагола это правило не относится:

Unutmak - unuduram - unutmuram.
Unudub - unutmayıb.

+1

43

Olga Maximenko написал(а):

Мне понравилось - mənim xoşuma gəldi

Я тут имела ввиду мне нравится(что-то), настоящее время - xoşuma gəlir.

0

44

Seyidova написал(а):

Teksti oxumaq lazımdır. Sonra ona sualları verin. Heç nə unutmayın. Aşağı hissədə suallar var. Onlara düz cavab verin. – Нужно прочитать текст. Потом задать (ему) вопросы. Ничего не забудьте. В нижней части есть вопросы. Дайте на них (им-досл.) правильный ответ.

То есть - ответьте на них правильно.

Teksti oxumaq lazımdır.

Вариант: Mətni oxumaq lazımdır (mətn - текст).

+1

45

Seyidova написал(а):

Ему не понравился наш вопрос. – Ona bizim sualımız xoşuma gəlmədi.

Onun bizim sualımız xoşuna gəlmədi.

Притяжательное местоимение + то, что нравится (не нравится) - в именительной падеже + глагол xoşa gəlmək (в соответствующем лице).

Если mənim, то xoşuma,
если sənin, то xoşuna,
onun - xoşuna,
bizim - xoşumuza,
sizin - xoşunuza,
onların - xoşuna.

Seyidova написал(а):

Qutunu aç, bax qutuda nə var? – Heç nə. Boşdur. – Götür mənim şəylərini oraya qoy və bağla. – Открой коробку, посмотри что в ней. – Ничего. Пустая. Возьми мои вещи, посмотри и закрой.

Mənim şəylərimi oraya qoy.
Возьми, положи туда мои вещи и закрой.

Seyidova написал(а):

Открой комнату, посмотри, что там? – Ничего. Пустая. – Положи туда вещи Лалы и закрой. – Otağı aç, bax orada nə var? – Heç nə. Boşdur. – Oraya Lalənin şəyləri qoy və bağla.

Lalənin şəylərini

+1

46

Seyidova написал(а):

Давайте деньги и проходите в ту часть театра. – Pulu ver və teatrın o hissəsinə keçin.

- verin

+1

47

Seyidova написал(а):

Mən nə qədər soruşdum, sən cavab vermədin. Yatırdın? – Xeyr. Mən sizinlə razı deyildim. – Я столько спрашивал, ты не ответил. Уснул? – Нет, я был с вами не согласен.

Yatırdın - это не "уснул", а, скорее, "спал".

Seyidova написал(а):

Sən nə bilirsən onun haqqında? – Heç nə. Ancaq mən onu sevirəm. – Что ты знаешь о нем? – Ничего, но я его люблю.

Что он знает об этом человеке. – O, nə bilir bu adamın haqqında?

Я бы применила такой порядок слов:
Sən onun haqqında nə bilirsən?
O, bu adam haqqında nə bilir?

(чтобы вопросительное слово стояло перед сказуемым).

Об этом человеке - bu adam haqqında.

Обо мне - mənim haqqımda,
о тебе - sənin haqqında,
о нем - onun haqqında,
о нас - bizim haqqımızda,
о вас - sizin haqqınızda,
о них - onların haqqında,

об этом - bunun haqqında,
о том - onun haqqında.

+1

48

Olga Maximenko написал(а):

Обо мне - mənim haqqımda,
о тебе - sənin haqqında,
о нем - onun haqqında,
о нас - bizim haqqımızda,
о вас - sizin haqqınızda,
о них - onların haqqında,

об этом - bunun haqqında,
о том - onun haqqında.

Спасибо за объяснение, я даже и не думала, что послеслог haqqında как это сказать, склоняется по лицам.

0

49

Seyidova написал(а):

я даже и не думала, что послеслог haqqında как это сказать, склоняется по лицам.

Как и yerinə (вместо...):

mənim yerimə,
sənin yerinə,
onun yerinə,
bizim yerimizə,
sizin yerinizə,
onların yerinə.

Imtahanlara mənim yerimə hazırlaşa bilərsiniz? - Вы сможете вместо меня подготовиться к экзаменам?

+1

50

Olga Maximenko написал(а):

Как и yerinə (вместо...):

Ну да, это я помню. Я пересмотрела все посты, разобралась во всем. Спасибо за помощь.

0

Быстрый ответ

Напишите ваше сообщение и нажмите «Отправить»